โรคซึมเศร้า เป็นโรคหนึ่งซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงชีวิตของคนเรา เหมือนกับโรคทางกายอื่นๆ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง การเป็นโรคซึมเศร้าไม่ได้หมายความว่า ผู้ที่เป็นนั้นจะเป็นคนอ่อนแอ ล้มเหลว หรือไม่มีความสามารถ แต่เป็นเพียงการเจ็บป่วยอย่างหนึ่ง เกิดได้ทั้งมีสาเหตุ เช่น การสูญเสีย การหย่าร้าง ความผิดหวัง และเกิดได้เองโดยไม่มีสาเหตุใดๆ ซึ่งในปัจจุบันโรคนี้สามารถรักษาหายได้ด้วยการใช้ยา การรักษาทางจิตใจ หรือทั้งสองอย่างรวมกัน
โรคซึมเศร้าคืออะไร |
โรคซึมเศร้าคือความผิดปกติของการหลั่งสารเคมีในสมองส่งผลให้เกิดความผิดปกติทางอารมณ์ ทำให้พฤติกรรมของผู้ป่วยเปลี่ยนไปจนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน กลายเป็นคนมองโลกในแง่ลบ เศร้า หม่นหมอง หดหู่ เก็บเนื้อเก็บตัว รู้สึกเบื่อหน่ายกับสิ่งที่เคยสนุกหรือสบายใจไม่มีความสุข ซึ่งคนไทยเป็นโรคซึมเศร้าถึง 1.5 ล้านคน แต่ได้รับการรักษาแค่ครึ่งหนึ่งเท่านั้น
อาการของคนเป็นโรคซึมเศร้า |
อาการของโรคซึมเศร้ามีอาการดังต่อไปนี้ หรือมากกว่านี้
- เบื่อไม่อยากทำอะไร
- มีอารมณ์ซึมเศร้าท้อแท้ไม่มีความสุข
- หลับยากหรือหลับมากเกินไป
- เหนื่อยง่ายไม่ค่อยมีแรง
- มองโลกในแง่ลบรู้สึกตัวเองไร้ค่า
- ไม่มีสมาธิใจลอย
- เชื่องช้าหรือกระสับกระส่ายอยู่ไม่สุข
- คิดทำร้ายตัวเองหรืออยากตาย
ต้องมีอาการข้อ 1 หรือ 2 ข้อใดข้อหนึ่ง ร่วมกับอาการในข้อ 3-9 อย่างน้อย 5 อาการ ติดต่อกันนาน 2สัปดาห์ซึ่งต้องมีอาการเหล่านี้อยู่เกือบตลอดเวลา เกือบทุกวันอย่างน้อย 2 สัปดาห์ ควรรีบไปพบแพทย์ ซึ่งหากมีอาการซึมเศร้าในระดับรุนแรงอาจจบชีวิตด้วยการฆ่าตัวตายได้มากกว่าคนทั่วไปถึง 20 เท่า
สาเหตุของการเกิดอาการโรคซึมเศร้า |
ยังไม่มีสาเหตุแน่ชัด แต่โรคซึมเศร้าสามารถเป็นได้ทุกวัย ไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่ ซึ่งอาจจะเกิดจาก
- กรรมพันธุ์ ผู้ป่วยที่มีญาติใกล้ชิดป่วยเป็นโรคซึมเศร้า มีโอกาสป่วยเป็นโรคนี้มากกว่าคนทั่วไป 2-3 เท่า แต่บางครั้งก็เป็นขึ้นมาเป็นได้เหมือนกัน
- สารเคมีในสมอง ความผิดปกติของการหลั่งสารเคมีในสมอง
- ลักษณะนิสัย เช่น ความเครียด การมองตัวเองในแง่ลบ ความรู้สึกในทางลบหรือไม่สามารถจัดการความเครียดของตัวเองได้ หรืออาจจะเกิดจากการที่ต้องเผชิญกับสถานการณ์ สภาพแวดล้อมภายนอกที่หรือสถานการณ์ที่จะนำไปสู่ความรู้สึกติดลบ ถ้าไม่ได้รับการช่วยเหลือที่เหมาะสมอาจจะนำไปสู่โรคซึมเศร้าได้
เรากำลังตกอยู่ในอารมณ์เศร้า VS โรคซึมเศร้ากันแน่ |
ความเศร้าเป็นส่วนหนึ่งของอารมณ์มนุษย์และสามารถรู้สึกได้อย่างอิสระในเวลาที่เหมาะสม สามารถหายไปได้ตามระยะเวลา แต่ถ้ามีอารมณ์เศร้า หรือความเศร้านานเกินไปและไม่ได้รับการช่วยเหลือที่เหมาะสมอาจจะนำไปสู่โรคซึมเศร้าได้
ความเศร้า
|
โรคซึมเศร้า
|
สามารถทำกิจกรรมที่ชอบได้ปกติ เช่นดูหนังที่ชอบ หลังจากนั้นอาจจะกลับมาเศร้า | ขาดความสนใจและไม่มีความรู้สึก ว่าอยากจะทำในสิ่งที่ตัวเองชอบ |
ยังสามารถกินอิ่ม นอนหลับ และออกกำลังกายเท่าที่ต้องการได้ | ส่งผลต่อรูปแบบการดำเนินชีวิต กินมากเกินไปหรือน้อยเกินไป หลับยาก หลับๆ ตื่นๆ หรือหลับเยอะเกินไป |
มีอารมณ์เศร้า หดหู่ แต่เป็นบางช่วงที่เกิดขึ้น หายได้ตามระยะเวลา | จมอยู่กับความเศร้าคิดซ้ำไปซ้ำมา ไม่สามารถดึงตัวเองให้กลับมาเป็นปกติได้ เป็นติดๆ กันเกิน 2 สัปดาห์ |
วิธีรักษาอาการโรคซึมเศร้า |
วิธีการรักษาอาการของโรคซึมเศร้า มี 3 วิธี ได้แก่ การรักษาด้วยยาเพื่อปรับระดับสารเคมีในสมองให้สมดุล การรักษาทางจิตใจ พูดคุยกับจิตแพทย์ จะช่วยให้ผู้ป่วยเกิดความเข้าใจในตัวเอง และการรักษาด้วยไฟฟ้าซึ่งวิธีนี้จะใช้รักษาในผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่มีอาการระดับรุนแรง วิธีรักษาทั้ง 3 วิธี ในบางรายอาจต้องใช้วิธีการรักษาร่วมกัน
คำแนะนำสำหรับผู้ป่วย |
- การออกกำลังกาย จะทำให้จิตใจคลายความเศร้าและแจ่มใสขึ้น
- ไม่คาดหวังหรือตั้งเป้าหมายเยอะเกินไป
- ทำกิจกรรมที่ทำให้เกิดความรู้สึกดี ๆ เช่นไปเที่ยว
- พยายามทำกิจกรรมร่วมกับคนอื่น ให้มากกว่าการอยู่คนเดียว
- อย่าตัดสินเรื่องสำคัญต่อชีวิต เช่นการหย่า หรือการออกจากงาน ณ ตอนนั้น ควรปรึกษาคนรอบข้างให้ช่วยคิด
คำแนะนำสำหรับญาติหรือคนรอบข้าง |
- รับฟังด้วยความเข้าใจโดยไม่ตัดสินจะทำให้ผู้ป่วยดีขึ้นเพราะมีคนเข้าใจจริงๆ
- ชวนคุยโดยไม่กดดันไม่คาดหวังว่าผู้ป่วยจะพูดเยอะหรือพูดน้อย เพราะการคาดหวังมากจะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกแย่ที่ทำให้ผิดหวัง
- เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยได้ระบายความคิดความรู้สึกไม่ดีออกมา การที่ผู้ป่วยได้ระบายทำให้ช่วยผ่อนคลายความเครียดลงได้อย่างมาก
- ช่วยตักเตือนในการให้ผู้ป่วยรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ หรือสังเกตอาการของผู้ป่วยรวมถึงการพาผู้ป่วยมาพบแพทย์
- ชวนผู้ป่วยทำกิจกรรมและเปลี่ยนบรรยากาศในการทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายและได้เจออะไรใหม่ ๆ
เคล็ดลับการบำบัดโรคซึมเศร้า |
แสงแดดช่วยโรคซึมเศร้า
การได้รับแสงแดดอ่อนๆ ยามเช้า ประมาณ 30-60 นาที จะช่วยรักษาอาการเหล่านี้ได้ เพราะแสงแดดอ่อน ๆ จะช่วยลดฮอร์โมนเมลาโทนิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่สร้างขึ้นเพื่อควบคุมการนอนหลับ โดยเมลาโทนินนั้นจะถูกกระตุ้นด้วยความมืดและยับยั้งด้วยแสงสว่าง ดังนั้นการได้รับแสงแดดยามเช้าจะช่วยให้ผู้ป่วยสดชื่น แจ่มใสเลี้ยงสัตว์ ช่วยบำบัดโรคซึมเศร้า
สัตว์เลี้ยงจะช่วยให้ผู้ป่วยมีกิจกรรมต่าง ๆ มากขึ้น ลดความตึงเครียดและเพิ่มอารมณ์ที่เป็นอยู่ของผู้ป่วยให้เปลี่ยนไป และการสัมผัสกับสัตว์เลี้ยงเช่นสุนัขหรือแมวจะช่วยให้ฮอร์โมนความเครียดลดลง เพิ่มระดับสารเคมีในสมองมากขึ้นอีกด้วย
(ที่มา: https://www.thairath.co.th/content/942478)เล่นกีฬาช่วยบำบัดโรคซึมเศร้า
การออกกำลังกาย ทำให้การหลั่งสารสื่อประสาทต่างๆ ฮอร์โมน เอ็นโดรฟิน โดปามีน และอื่นๆ ทำงานได้ดีขึ้น แต่ควรเลือกการออกกำลังกายที่เหมาะสม และไม่ก่อให้เกิดความเครียด
(ที่มา :http://www.fitjunctions.com/depression/)
สถิติผู้ป่วยโรคซึมเศร้า |
- สำหรับประเทศไทย คนไทยฆ่าตัวตายสำเร็จเฉลี่ย 1 คน ในทุกๆ 2 ชั่วโมง ผู้ชายมีอัตราการฆ่าตัวตายสูงกว่าผู้หญิง เกิดจากหลายสาเหตุประกอบกัน และ โรคซึมเศร้า
- องค์การอนามัยโลกได้ประมาณการว่า ประชากรมากกว่า 300 ล้านคนเป็นโรคซึมเศร้า
- ประเทศไทย พบผู้ป่วยโรคซึมเศร้า1.5 ล้านคนแต่ได้เข้ารับการรักษาเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้น
อ้างอิงข้อมูลสถิติ : http://www.dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=26711
หมายเหตุ: ปรึกษาปัญหาสุขภาพกับผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ของเรา ได้ที่:
- อีเมล: [email protected]
- โทรศัพท์: 076 254425